De Hollandse Kust is een zandkust met duinen die loopt van Hoek van Holland tot en met Den Helder. Vanaf de landkant gezien gaat een strook met een al dan niet brede duinenrij over in een zandstrand dat geleidelijk afloopt in een zandkust met enkele, zich verplaatsende en veranderende, zandbanken. Algemeen wordt het gebied tot 20 meter diepte tot de kuststrook gerekend. Het onderwater leven in dit gebied wordt bepaald door wind, golven en kuststromingen. Omdat het voornamelijk uit zand bestaat zien we geen tot weinig wieren en zijn de dieren aangepast aan het feit dat bij storm de bodem volledig overhoop gegooid kan worden. We treffen dan ook veel garnalen, krabben en platvissen aan in dit gebied.

De mens heeft zijn invloed op dit gebied door de vele scheepvaart (kustvisserij), door de aanleg van kunstmatige rotskusten in de vorm van de havens van Rotterdam, Scheveningen, Katwijk, IJmuiden en Den Helder, maar ook de nu onder het zand gespoten Hondsbossche Zeewering was lange tijd een gebied met hardsubstraat. Dat brengt ons op de mens die al eeuwenlang aan kustbescherming doet door de aanleg van strekdammen (hardsubstraat), de aanplant van riet en helm (kunstmatige duinvorming of vastlegging), en het opspuiten van zand op het strand dan wel het aanleggen van kunstmatige zandbanken. Als deze zaken beinvloeden de natuurlijke omgeving en maken dat de Hollandse Kust een voornamelijk door mensenlijk handelen bepaald natuurgebied is. Los nog van de invloed die de mens gehad heeft bij de introductie van nieuwe soorten zoals de Amerikaanse zwaardschede die vele autochtone schelpensoorten heeft weggedrukt en een dominante exoot is geworden.

De ondergrond van de Hollandse Kust wordt gevormd door de invloed van de Eridanos-delta. De Eridanos-rivier stroomde uit wat nu de Baltische zee is naar het huidige Noordzee-bekken en heeft daar veel materiaal afgezet. De invloed van de delta loopt vanaf waar ongeveer Den Haag ligt tot Ebsjerg in Denemarken.

Met het verdwijnen van de Eridanos-rivier kreeg de Rijn de eerste plek als belangrijkste rivier voor de aanvoer van materiaal naar onze kuststreek. Aan de Hollandse Kust zijn de invloeden van beide rivieren duidelijk zichtbaar in het zand dat zich in de duinen bevindt. Vanaf Schoorl noordelijker bestaat het zand voornamelijk uit kristalwit zand (99% bergkristal) en zuidelijk van Castricum is er veel kalkrijker Rijn-rivierzand met veel schelpdeeltjes en het zand ziet er ook bruiner uit door een ijzerhuidje.

Met de stijging van de zeespiegel na de laatste ijstijd liep de Noordzee weer vol. Bij een zeespiegelstijging van ongeveer 15 cm/eeuw ontstonden er rond 3000 voor Christus de eerste strandwallen in Kennemerland (Noord-Holland). Op deze strandwallen vinden we tegenwoordig de plaatsen St. Pancras, Boekel en Akkersloot. Rond 1900 voor Christus was een tweede strandwal vorming waarop nu de plaatsen Alkmaar, Heiloo, Limmen, Beverwijk en Heemskerk liggen. En uiteindelijke vormde zich rond 300 voor christus een derde reeks van strandwallen.

De duinen of duintjes ouder dan 1000 na Christus noemen we de oude duinen, alles wat daarna opgestoven is noemen we jonge duinen en deze zijn aan de Hollandse Kust voornamelijk ontstaan rond 1200 na Christus.

Aansluitend op de kustzone treffen we een afgevlakte zandbank aan die luisterd naar de naam Breeveertien.

• Eridanos Wikipedia NL
• Eridanos Wikipedia EN
• Bewogen kustlandschap, Rolf Roos