home | nieuwsblad | informatie
Mya arenaria Linnaeus, 1758
NL Strandgaper
×
strandgaper-lg.png
strandgaper
×
strandgaper_binnen-lg.png
strandgaper binnen
×
strandgaper_slot_links-lg.png
strandgaper slot links
×
strandgaper_vers-lg.png
strandgaper vers
×
strandgaper_vers_boven-lg.png
strandgaper vers boven
×
strandgaper_vers_slot-lg.png
strandgaper vers slot
×
strandgaper_jong_D_L-lg.png
strandgaper jong D L
×
strandgaper_jong_D_R-lg.png
strandgaper jong D R
×
strandgaper_vers_egmond3-lg.png
strandgaper vers egmond3
×
strandgaper_vers_egmond2-lg.png
strandgaper vers egmond2
×
strandgaper_vers_egmond-lg.png
strandgaper vers egmond
 Overzicht 
 BeschrijvingEen behoorlijk grote schelp, tot ongeveer 16 cm, met in de linkerklep een duidelijk lepelvormig uitsteeksel. Meestal wit of geelig van kleur. De achterkant is spitser dan de voorrand.
 VindplaatsenLangs de gehele Nederlandse kust. De exemplaren uit het Plioceen die gevonden kunnen worden op de stranden van Walcheren en Oosterschelde zijn vaak dikker. Ook de schelpen van de Noord- en Zuid-Hollandse kust zijn steviger dan de exemplaren uit de slikgebieden (Zeeland en Wadden).
 TijdvakVanaf het Plioceen (3,5 miljoen jaar geleden) tot het Vroeg-Pleistonceen (1,8 miljoen jaar geleden), en vanaf 1245-1275 tot heden. De soort is tussen 1245 en 1275 waarschijnlijk geherintroduceerd door de Vikingen.A Tussen 1721 en 1810 aanwezig is BelgiëB
 EvolutieOorspronkelijk afkomstig uit de noordelijke Stille OceaanA
 SynoniemenGortschelp (vooral de zeer kleine exemplaren)1
   
 De Schelp 
 Basis vormovaal
    Hoogte70 mm
    Lengte155 mm
    Semidiameter40
    Diktestevig, ondoorschijnend1
    Bovenrandflauw gebogen of bijna recht1
    Onderrandflauw gebogen1
    Voorrandbreed afgerond, gapend1
    Achterranddriehoekig, gapend1
    Commissuurlinker klep kleiner dan rechter1
 Umbonaar voren gericht1
    Apexongeveer in het midden, weinig of niet uitstekend, apex linker klep is altijd iets uigesleten door de articulatie met de rechter klep1
 Periostracum
    Periostracum diktezeer dun, slijt snel af
    Periostracum kleurgeelbruin
    Periostracum structuurschilferig?, grijpt over de basale rand heen1
 Ostracum
    Ostracum kleurkalkwit tot geelwit, met roestbruine vlekken?, donkerder bij de apex1
    Ostracum structuurweinig of geen glans1
    Parallelle sculptuurvrij grof en onregelmatig gestreept volgens de groeilijnen1
    Binnenkant kleurwit1
    Binnenkant structuurkalkachtig1
    Umbonale holtetamelijk gewelfd1
 Slot
    Ligamentuitwendig en inwendig1
    Tensilium vormsmal1
    Tensilium plekiets voor de apex reikend1
    ResiliumveldL: chondrofoor
R: holte, voor deze holte is een tandachtig uitsteeksel geplaatst, er achter een korte lijst, bijna evenwijdig aan de bovenrand van de schelp1
L: chondrofoor1
R: kleinere uitholling aan de aanvang van de welving van de umbo, voor dit vakje staat een soort tandachtig uitsteeksel en er achter een korte lijst, bijna evenwijdig aan de bovenrand.1
       Chondrofoorvertoont een driehoekige uitholling, waarin het resilium aangrijpt, aan de voorzijde is dit vlakje door een opstaand randje begrensd, achter de uitholling en op korte afstand daarvan loopt een schuinachterwaarts gerichte richel, die in een scherpe punt eindigd. De plaats waar de chondrofoor met de bovenste schelprand is vergroeid, reikt duidelijk achterwaarts voorbij de vrije punt van deze schuine richel1
    Slotplaatnee
    Slot-typeanodont
    Cardinale tanden0
    Laterale tanden0
    Mantelbochtdiep1
 Sluitspieren
    Sluitspierindruksels2
       Voorste sluitspierindruksellang, ovaal en iets gebogen1
       Achterste sluitspierindrukselonregelmatig rond-ovaal1
   
 Het Weekdier 
    Mantelrandgrotendeels vergroeid1
    Siphonen2, lang, zeer ver uitstrekbaar, door een gemeenschappelijk omhulsel verbonden en een de buitenzijde bekleed met het periostracum. De uiteinden zijn zeer gevoelig voor licht en schaduw1 Zijn te lang om volledig te worden ingetrokken binnen de schelpkleppen.
 Byssusnee1
 Radula
 DarmkanaalVoedsel wordt door trilharen door het darmkanaal verplaatst en niet door spierbeweging1
 Spieren
 Voortplantingsorganen
   
 Het leven 
 Bevruchtingin de zomer1
 Larvale faselarven worden in de Noordzee van juni tot september in het plankton aangetroffen1
 Broedongeveer 0,4 mm, kruipen vrij rond, of hechten zich met byssus vast aan wieren of substraat1
 Juveniele faseAls ze 2 mm lengte hebben gaan ze zich ingraven en verliezen de byssus1
 Geslachtgescheiden1
 Levensverwachting28 jaar
 Voedselorganismen, zowel plantaardig als dierlijk plankton, kwallen, vissen en detritus, wat door trilharen naar binnengebracht wordt1,B
    Filtratie snelheidtot 50 liter per dagB
 VijandGewone strandkrab (Carcinus maenas), mens, vissen, zeehond, vogels1,B,C
 HabitatIngegraven in zand of slik, volwassen exemplaren kunnen tot wel 50 cm diep ingegraven zitten. De diepte is afhankelijk van de leeftijd: 1 jaar oude schelpjes zitten op ongeveer 5-10 cm diepte, bij 10 jaar kunnen ze tot 40 cm diep zitten. De voet wordt alleen gebruikt om zich vast te houden in de bodem, niet om te kruipen. De wand van de holte, vooral rond de siphonen, in de bodem is versterkt met een bruin beslag dat nog lang intact blijft ook als de bewoner al lang dood is. Losgewoelde schelpen kunnen zich niet opnieuw ingraven en sterven na enige tijd. Kunnen ook in brakwater leven, de schelpen zijn dan kleiner. Ze komen voor vanaf het getijdengebied tot ongeveer 70 meter diep, maar meestal in de bovenste 10 meter.1,A,B
    Saleniteitminimaal 1 ‰
    Temperatuur-2 tot 28°CB
 VerspreidingGematigde zone van het noordelijk halfrond. Niet in de arctische gordel. In de Atlantische Oceaan van Noorwegen tot West-Frankrijk en Labrador tot Florida. Niet bij Groenland, IJsland en de Far Oer. In het Westen van de Middellandse Zee. In de Oostzee tot in de Botnische Golf. In de Noordelijke Pacifische Oceaan van Victoria (BC) tot Monterey (Cal.), aan de Siberische-Japanse kust van Kamschatka tot bij Nagasaki.1
   
 Bronnen 
 Literatuur
  1. Fauna van Nederland Mollusca (I) C. Lamellibranchia - Benthem Jutting, Tera van ; XII ; A.W. Sijthoff's Uitgeversmaatschappij N.V. , 1943

 Websites
  1. www.geologievannederland.nl

  2. www.vliz.be

  3. www.waddenzeesites.nl

 
2006 - 2024 strandvondsten.nl / Commentaar, aanvullingen en suggesties: info@strandvondsten.nl