Jaargang 12, nummer 1
Nieuwsblad
7 oktober 2023
Redactie: Dennis Leeuw
Redactioneel
Dennis Leeuw
Dat was even een reuze stilte. Het laatste Nieuwsblad is uit november 2021. Het was niet dat er niets te vertellen was, maar er gebeurde juist te veel. Het "klusje" dat ik in 2020 begon om de database om te zetten naar een kompleet overzicht met kenmerken per soort had iets meer voeten in de aarde dan ik verwachtte. Aan de ander kant zijn er door die worsteling, naar mijn idee, heel mooie veranderingen op de website. Ze hebben helaas wel tot gevolg dat er meer werk bij is gekomen, maar dat mag de pret niet drukken.
Wat is er gebeurd? Bij het omzetten van de kwallen en hydroidpoliepen liep ik tegen de gedaantewisseling aan. Een poliep wordt een kwal die weer een poliep maakt. Ik heb dus bij 1 soort meerdere "dieren", met de daarbij behorende kenmerken. Daar was de lijst met kenmerken niet op gemaakt. Het probleem is nog niet volledig opgelost, maar er zijn mooie stappen gemaakt. Foto's en video's hoeven niet meer alleen boven aan de pagina te staan, zie voor een mooi voorbeeld de Zeekat.
Een andere probleem was de benaming van de kenmerken. Het is bijna niet vol te houden om alles in simpel Nederlands te doen. Zo ziet u bijvoorbeeld op de pagina van de Zeekat de term Endoskelet gebruikt worden. Het woord heeft een gestippelde onderstreping en als dat het geval is dan kan je uitleg over het kenmerk opvragen. Op een desktop of laptop doe je dat door de cursor van je muis over het woord te halen. Met de mobiele telefoon kan je erop klikken en krijg je de uitleg, nogmaals op de uitleg klikken sluit de uitleg weer. Zo kan ik met iets meer wetenschappelijke termen werken en toch de beginner voldoende uitleg geven. Dus mocht er een term niet duidelijk zijn, laat het me weten, dan zorg ik voor een uitleg.
Verder hebben we natuurlijk hard gewerkt aan het verder verplaatsen van soorten naar de nieuwe database (Ribkwallen, Mosdiertjes, Sponzen, Planten, Hydroidpoliepen, Bloemdieren, Borstelwormen, Paddestoelen, Inktvissen, Stoottanden, Kwallen, Keverslakken). Nog een paar groepen moeten er gedaan worden. Hopelijk zijn we volgende zomer klaar met de omzetting, maar het blijft een hobby en voor je het weet zit het gewone leven in de weg en dan wordt het wat later...
Er zijn ook nieuwe toevoegingen, daarover meer in dit Nieuwsblad meer. Veel plezier.
Korstmossen
Dennis Leeuw
Nieuw op de site zijn korstmossen. We hadden iets gelezen over korstmossen en gingen naar Den Helder om te kijken op de dijk. We vonden er een paar, maar op de rit er naar toe vonden we al meerdere exemplaren in de duinen bij Julianadorp. Vervolgens zijn we gaan kijken in de duinen ten zuiden van Egmond aan Zee. Daar bleken vele soorten voor te komen, zowel op bomen en takken als op de grond. We waren verbaasd dat we in de duinen zoveel soorten aantroffen. Sindsdien kunnen we het niet laten om te kijken of we langs de kust, in de duinen, op strandpalen of op dijken korstmossen kunnen vinden. We zijn nog absolute amateurs op dit gebied, maar al doende leert men. Er staan dan ook nog vele soorten te wachten op determinatie. Wat we denken te weten staat nu op de site, en corrigeer ons als we fouten hebben gemaakt. We denken de volgende soorten te hebben waargenomen: Kleine geelkorst, Groot leermos, Gebogen rendiermos, Vliegenstrondjesmos, Fijn kroesmos, Groot boerenkoolmos, Verborgen schotelmos, Melig takmos, Varkenspootje, Groot dooiermos, Groot schildmos, Zwart leermos, Sierlijk rendiermos.
Andere nieuwe secties
Dennis Leeuw
Om te beginnen een verzameling van dingen die ook al ergens anders behandeld worden en die toch hun eigen sectie moesten krijgen, een soort verzamelbak zeg maar. U kent het misschien wel, de eieren van de wulk, de rugschilden van de zeekatten, een stekel van een rog. Het zijn van die losse dingen die je weleens op het strand vind die soms tot raadsels leiden. Waar ga je zo'n vondst zoeken? Wel in onze nieuwe categorie: Overige aanspoelsels. Hopelijk helpt dit beginnende (of gevorderde) strandspeurders opweg.
En dan is er krill, u kent ze waarschijnlijk wel als het walvisvoedsel voor bijvoorbeelde de Blauwe vinvis. Nature Today bracht een artikel dat er ook krill in de Noordzee leeft. Ik acht de kans klein dat ik ze ooit ga vinden of vangen, maar de informatie die ik over de genoemde soorten (Kleine krillgarnaal en Noorse krillgarnaal) kon vinden heb ik wel alvast toegevoegd aan de site.
Een andere toevoeging zijn de Eenoogkreeftjes of ook wel bekend als Copepoden. Uit het oog van een dode Sprot op het strand kroop een wonderlijk beestje. Via Ingeborg de Boois kwam het verlossende woord van Bram Langerveld: Lernaeenicus sprattae. Een parasietair levend Eenoogkreeftje dat voornamelijk bij Sprot gevonden wordt, maar ook bij Haring aangetroffen kan worden. En zo kwamen de Eenoogkreeftjes erbij op de site.
Tot slot de toevoeging van Diatomeeën. Van Erik van den Heuvel kreeg ik een microscoopje voor gebruik op het strand. Door wat zeewater onder deze microscoop te leggen kwamen er prachtige soorten te voorschijn. Een van die soorten is de Pleurosigma, een Diatomee. Vandaar dat zij nu ook vertegenwoordigd zijn op de site.
Nieuwe soorten
Dennis Leeuw
Zoals vorige keer aangegeven mogen we foto's van Mick Otten (Mick's Marine Life) gebruiken op onze sites. Voor de zeesterren betekent dat dat nu ook de kleine slangster is toegevoegd.
In een plankton net waarmee we kwalletjes van hydroidpoliepen aan het vissen waren troffen we een hele kleine pissbed aan. Het bleek te gaan om de Agaatpissebed. Peter Huwae bracht het beestje op naam. Let op! deze diertjes schijnen gemeen te kunnen bijten.
Bij de vogels is de Steenloper erbij gekomen. Deze vogel troffen we aan op de pier bij IJmuiden. Naar we begrepen hebben is dat daar geen onbekende soort.
Onder de microscoop
Dennis Leeuw
Zoals ik eerder vermeld heb heb ik een microscoop gekregen die ik op het strand kan gebruiken. Leuker is het als je er ook foto's en filmpjes mee kan maken. Via Aliexpress of Banggood kan je redelijk goedkoop een digitale camera kopen met verloopstukken voor een microscoop. USB-kabeltje naar de laptop en je kan op het scherm van je laptop zien wat er op de microscoop gebeurt. Daarna is het nog slechts een kwestie van snapshots nemen of een filmpje maken.
De meest bekende eencelligen zijn denk ik de Zeevonk en de Bruine schuimalg. Van de Zeevonk heb ik een een paar mooie foto's kunnen nemen en een mooi filmpje kunnen maken van een bewegende tentakel. Bij de Bruine schuimalg staan er nu foto's van de levende cellen.
Oceanografie en aquariologie
Dennis Leeuw
Soms heb ik weleens het idee dat deze beide onderwerpen misschien samen moeten zijn en dan weer denk ik dat het toch verschillende onderwerpen moeten blijven... Om er iets meer structuur in te brengen heb ik alle kennis over zeewater, zouten etc. uit aquariologie overgebracht naar oceanografie. De plaatjes van de dieren en hoe ze te houden in het aquarium staan nu bij de dieren zelf. Dus de informatie over een dier staat bij het dier. De enige uitzondering is ons logboek over het houden van de zeekat. De algemene beschrijving over zeekatten staat bij de zeekat, maar de logboekgegevens zijn bij aquariologie blijven staan.
Na deze wijzigingen bleef er in aquariologie niet veel over. Waarom is de sectie dan toch gebleven? Omdat ik een aantal technische zaken die te maken hebben met het houden van een Noordzee-aquarium nergens anders kwijt kan. Het gaat dan om koeling, kweken van fytoplankton, het al dan niet filteren (toekomstig artikel), etc. Dus voorlopig zijn er nog (of weer) twee.
Vindplaatsen
Dennis Leeuw
Met het SWG bestuur zijn we aan het einde van de zomer naar Zeeland gegaan om eens gezamenlijk wat onderzoek te doen.
We hebben een aantal lokaties bezocht opzoek naar vooral exoten. Hiervoor zijn we geweest naar Bath, Bergse Diepsluis, Bommenede, Brouwersdam en dat leverde natuurlijk weer pagina's op per vindplaats.
Andere toevoegingen zijn Hargen aan Zee, Bergen aan Zee, Nieuwe waterweg en de Maasvlakte.
Nog geen abonnee van het Strandvondsten Nieuwsblad? Aanmelden Nieuwsblad